povrede meniskusa
Meniskus je hrskavičavi jastučić koji se nalazi u koljenu i koji služi za stabilizaciju i amortizaciju koljena pri kretanju. Oblika je slova “C’’ i ima ih po dva u svakom zglobu koljena, i to jedan sa unutrašnje a drugi sa spoljašnje strane. Obično, nagli pokreti u zglobu koljena su ti koji dovode do ostećenja meniskusa (proklizavanja, traume u vidu udara i padova...), što znaci da su najizraženije povrede pri sportskim aktivnostima. Pri povredi meniskusa može doći do djelimičnog ili potpunog pucanja (rupture) meniskusa, a u nekim slučajevima može se i odvojiti dio meniskusa koji se pomjeri i blokira zglob koljena.
Osnovni simptomi povrede meniskusa su bol, otok i ograničena pokretljivost u zglobu koljena.
Dijagnoza
Za uspostavljanje dijagnoze je najvažniji fizikalni pregled, tokom kojeg se vrši serija ortopedskih i neuroloških testova, na osnovu kojih se dolazi do zaključka koje su sve strukture povrijeđene u koljenu (nerijetko se uz meniskus povrjeđuju i druge strukture u zglobu koljena).
U određenim slučajevima, u cilju potvrde dijagnoze, radi se i snimak magnetne rezonance.
Liječenje
Liječenje
Liječenje
Liječenje je individualno za svakog pacijenta. U zavisnosti od ekstenziteta povrede, ono može biti operativno ili konzervativno. Operativni zahvat se radi artroskopskim putem gdje operater izvadi dio ili kompletan meniskus. Međutim, uklanjanje meniskusa dovodi do suženja zglobnog prostora i povećanog trenja zglobnih površina kostiju, te “na duže staze” dolazi do oštećenja kompletnog zgloba koljena i razvijanja gonartroze. Prema tome, operativni zahvat se savjetuje jedino u neizbježnim situacijama, npr. kada dio meniskusa blokira pokrete u zglobu koljena i nemoguće ga je odblokirati neinvazivnim putem ili kada konzervativni vid liječenja ne daje rezultate. Konzervativni vid liječenja zavisi od težine povrede. Baziran je na individualno-modifikovanoj fizikalnoj i rehabilitacionoj terapiji. Dužina i vrsta terapija zavisi od težine povrede i može da traje od nedjelju dana (kod najlakših “nagnječenja” meniskusa) pa i do nekoliko mjeseci kod težih povreda.
Prevencija
Liječenje
Liječenje
Kao i za bilo koju strukturu u zglobu koljena, tako i za meniskus najveću ulogu u zaštiti imaju jaki mišići, pogotovo kvadriceps (mišić prednje lože natkoljenice). Prema tome, jačanje kvadricepsa, uz adekvatno istezanje i zagrijavanje prije sportske aktivnosti su ključne u prevenciji povreda meniskusa.